کابوس شبانه کودکان
کودکان همانند بزرگسالان در خواب کابوس می‌بینند با این تفاوت که کودکان توانایی مقابله با آن‌ها را نداشته و در بلند مدت ممکن است دچار آسیب‌های روانی شوند، از این رو نقش والدین در مقابله با کابوس‌های کودکان بسیار با اهمیت است. به همین منظور سایت لایکو در این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت.
کودکان به دلیل آن‌که ذهنشان در حال رشد بوده و شناخت آن‌ها از محیط کم است، برای درک هرچه بیشتر محیط تخیل ذهنی فعال‌تری را دارا می‌باشد و این پویایی تخیل در هنگام خواب نیز به کار خود ادامه می‌دهد.
تاثیر کابوس‌ها بر کودکان
از آن‌جا که درک بین واقعیت و رویا برای کودکان سخت است، کابوس‌ها جلوه حقیقی یافته و بر کودکان اثر می‌گذارند. از این رو هر چه را که از محیط می‌بینند و یا می‌شنونند با تخیل خود پرورش داده و بعد درک می‌کنند. به همین دلیل کودکان 6 تا 10 سال بیشترین کابوس را می‌بینند چرا که در این سن به طور جدی‌تری وارد محیط خارج از خانواده شد و با مسائلی که درکی از آن‌ها ندارند روبه رو می‌شوند.
چگونه از کابوس دیدن فرزندانمان جلوگیری کنیم؟
اولین قدم برای والدین این است که عامل و یا موضوعی که کابوس و ناآرامی کودکشان از آن نشات می‌گیرد را شناسایی کنند. بعد از شناخت آن عامل باید به کودک خود کمک کنید تا بتواند به درستی با آن کنار آمده و درکش کند.
برای مثال کودکان در مدرسه از محیط اطراف چیزهای را می‌شنوند که مناسب آن‌ها نیست و در درک صحیح آن‌ها ناتوان هستند و ذهنشان با آن موضوع درگیر می‌شود و این درگیری در خواب و رویا نمایان خواهد شد. یا والدین هنگام بحث و گفتگو با یک دیگر هستند و ممکن است کودکشان مطالبی را بشنود که برای سن او مناسب نباشد در نتیجه درگیری ذهنی در کودک شکل خواهد گرفت.
قدم بعدی در کمک به فرزندانمان دادن احساس حمایت و امنیت به آن‌ها است. حضور خود در کنارشان را نشان دهید و با کلمات و نوازش احساس مهم و محبوب بودن به آن‌ها دهید و این اطمینان را بدهید که حامی‌شان در مقابل هر چیزی هستید. وجود چراغ خواب و یا عروسکی خاص در آرامش ذهنی کودکان در هنگام خواب می‌تواند موثر باشد.
نکاتی هنگام خواب که می‌تواند از کابوس دیدن فرزندتان جلوگیری کند
در مواردی اگر کودکان با خوابیدن در کنار شما احساس آرامش و امنیت بیشتری می‌کنند این امکان را بدهید اما توجه داشته باشید که در بلند مدت ممکن است از استقلال یافتن کودک جلوگیری کند. بهتر است در بیشتر موارد، برای مدتی در اتاق خودشان درکنار آن‌ها بمانید و بگوید هر چند دقیقه به آن‌ها سر می‌زنید و حواستان هست.
در تحقیقات ثابت شده است کودکانی که ساعت خواب منظمی ندارند و دیر هنگام به خواب می‌روند، بیشتر دچار کابوس می‌شوند. کودکان به خواب بیشتری نسبت به بزرگسالان نیازمندند این زمان به صورت تقریبی 11 ساعت است. برای مثال کودکانی که تا دیر وقت بیدار می‌ماند دچار کم خوابی شده و به طبع در تاریکی چیزهای را مشاهد می‌کنند یا می‌شنوند که مناسب ذهن و روان آن‌ها نیست و در پی آن درگیری‌های ذهنی و کابوس رخ می‌دهد.
تلویزیون و کارتون‌های خشن و ترسناک همیشه یکی از عوامل اصلی کابوس‌های کودکان است. باید توجه داشت که کودکان هرگز نباید بدون ایجاد آگاهی و نظارت والدین، برنامه‌های تلویزیونی که مناسب سن آن‌ها نیست تماشا کنند. در بسیاری موارد کودک به طور ناخواسته درگیر محتوای نامناسب شده و حتی تا بزرگسالی نیز اثر آن باقی می‌ماند چرا که ذهن آن‌ها در حال جذب و شکل گیری است و در درک مضوعات پیچیده کم توان است. در صورت قرار گرفتن کودکان در معرض محتوای نامناسب، آن‌ها را بفهمید و به توضیح، ایجاد درک درست کودک از واقعیت و... به او کمک کنید.
شیوه تربیتی نامناسب والدین می‌تواند موجب کابوس دیدن کودکانشان شود. حتما مشاهده کرده‌اید که بعضی از والدین برای جلوگیری از آسیب کودکانشان در مقابل دزدیده شدن دائما داستان‌هایی با موضوع سرقت و دزدی را تعریف می‌کنند تا فرزند خود را آگاه نمایند و ممکن است در آن زیاد روی کنند. یا هنگامی که فرزند دچار اشتباه یا نادیده گرفتن حرف والدین می‌شوند، او را به چیزهای ترسناک و تنبیه‌ای که بر روان آن‌ها اثر می‌گذارد تهدید کنند. این نوع روش‌های تربیتی باعث آزار و درگیری‌های ذهنی در کودکان شده و در هنگام خواب نمود‌های شدیدی می‌یابند و کابوس در خواب کودک رخ می‌دهد.
عوامل تاثیرگذار بر خواب کودکان
محیط خواب هر چه بیشتر مطابق سلیقه کودک باشد باعث شکل‌گیری احساس مطلوب و در نتیجه آرامش ذهنی آن‌ها می‌شود. برای مثال استفاده از طرح و عکس ابر قهرمانان مورد علاقه‌شان به آن‌ها حس قدرت و امنیت می‌دهد. در انتخاب کالای خواب دقت داشته باشید، به عنوان مثال مراقب باشید تا سرویس کودک آن‌ها ضد حساسیت بوده و برای سلامتی مضر نباشند. استفاده از مواد و رنگ‌های غیر استاندارد در کالای خواب می‌تواند سلامتی جسمی کودکان را به شدت تهدید کند.
تغذیه کودکان بسیار مهم است. کودکان معمولا تمایل ندارند غذای خود را با نظم زمانی بخورند و یا به خوردن خوراکی‌های نامناسب تمایل بیشتری دارند و این اتفاق باعث سنگینی سیستم گوارش و درگیری جسمشان می‌شود در نتیجه در هنگام خواب ذهنشان رهایی نیافته و دچار کابوس می‌شوند.
اگر کودک شما از موضوعی نگران است برای مثال از بحث و یا اختلاف میان والدین، این نگرانی را بر طرف کنید چرا که این نگرانی در خواب و رویای آن‌ها نمود می‌یابد و موجب دیدن کابوس می‌شود.
قبل از خواب می‌توانید با خواندن کتاب داستان‌های جذاب و سرگرم کننده ذهن و تخیل کودک را به سمتی خوشایند هدایت کنید و ذهنشان را مشغول حس و رویایی مطلوب کنید این روش می‌تواند باعث آموزش و تربیت کودک‌تان نیز شود و از مشاهد کابوس جلوگیری کند. شما باید تخیل آن‌ها را به سمت چیزهای مثبت و سازنده سوق دهید.
